Rozwód – jak zacząć?

Decyzja o rozwodzie z reguły nie jest prosta, jednak gdy już w głowie zapadła decyzją „tak zrobię to!”, pojawiają się kolejne wątpliwości, tym razem natury czysto technicznej. Często trafiają do mnie klienci, którzy jak twierdzą, od dawna „nosili się z zamiarem” rozwodu, jednak nie wiedzieli ja się za to zabrać. Zatem od czego zacząć?

Pozew o rozwód

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że rozwody w Polsce udzielane są przez Sąd (konkretniej Sądy Okręgowe), nie jest to zatem kwestia samego dogadania się między stronami, albowiem ostatecznie i tak wszystko musi zostać zatwierdzone przez właściwy sąd. W tym celu należy złożyć stosowny pozew przeciwko drugiemu małżonkowi.

W pozwie wskazujemy nasze podstawowe żądanie, którym jest orzeczenie rozwodu. Należy również wskazać, czy żądamy rozwodu z orzeczeniem o winie, czy bez orzekania o winie. Istotnym jest, że aby sąd zaniechał orzekania o winie muszą taką wolę wyrazić obie strony. W przypadku, gdy choć jedna strona żąda orzeczenia winy –  sąd musi zawrzeć takie rozstrzygnięcie w wyroku końcowym.

Co zawiera wyrok rozwodowy

Jakie jeszcze kwestie będzie rozstrzygał sąd w wyroku rozwodowym? Będzie to między innymi sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania, jeżeli strony zamieszkują wspólnie. Sąd może przeprowadzić również podział majątku w sytuacji, gdy nie spowoduje to nadmiernej zwłoki postępowania, czyli w praktyce wtedy gdy strony „dogadały się” w sprawie podziału i ich wniosek jest zgodny. Umówmy się jednak, sytuacje takie są niezwykle rzadkie i podział majątku przeprowadza się z reguły w odrębnym postępowaniu.

Ponadto jeśli małżonkowie mają wspólne małoletnie dzieci, Sąd w postępowaniu rozwodowym będzie rozstrzygał wszystkie kwestie związane z rodziną, czyli m.in. alimenty na dzieci (ale też na małżonka), władzę rodzicielską, kontakty z dziećmi, ustalenie miejsca pobytu dzieci. Dlatego też, od razu w pozwie należy wskazać nasze żądania w tym zakresie.

Przesłanki orzeczenia rozwodu

Sąd w trakcie procesu będzie badał, czy między stronami doszło to zupełnego rozkład pożycia małżeńskiego i czy ma on charakter trwały. Jeżeli bowiem sąd w trakcie postępowania dojdzie do przekonania, że między stronami jest szansa na pojednanie może zawiesić postępowanie a strony skierować do mediacji.

W jaki sposób sąd ustali czy doszło do rozkładu pożycia? Przyjmuje się, że rozkład pożycia małżeńskiego nastąpił, gdy między stronami doszło do zerwania podstawowych więzi: emocjonalnej, fizycznej, ekonomicznej. Najlepiej zatem już w uzasadnieniu pozwu wskazać, czy i kiedy ustało pożycie fizyczne między stronami, jaki strony mają do siebie stosunek emocjonalny (czyli czy się kochają) oraz czy prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. Co istotne, wszystkie powyższe przesłanki muszą wystąpić łącznie. Czyli np. oddzielne zamieszkiwanie i prowadzenie oddzielnych gospodarstw domowych w sytuacji gdy strony się kochają i ze sobą współżyją nie będzie świadczyć o rozkładzie pożycia małżeńskiego, a może wynikać np. z sytuacji życiowej małżonków. Czasem jednak mimo wspólnego zamieszkiwania małżonków, sąd ustali że do rozpadu małżeństwa jednak doszło, gdyż strony zamieszkują wspólnie jedynie z konieczności. Tutaj każdy przypadek wymaga bardzo indywidualnego podejścia i rozpoznanie przez sąd faktycznej sytuacji rodziny.

Mimo trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego, sąd może odmówić udzielenia rozwodu w sytuacji, gdy zachodzą tzw. przesłanki negatywne rozwodu, czyli ściśle określone przypadki wskazane przez ustawodawcę. Będzie tak w sytuacji, gdy wskutek orzeczenia rozwodu  miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Podobnie sąd nie orzeknie rozwodu jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Jeżeli wszystkie przesłanki zostaną spełnione, a nie wystąpią żadne z przesłanek uniemożliwiający rozwód, sąd rozwiąże małżeństwo.

Po wyroku rozwodowym…

Na tym nie koniec, albowiem jeżeli zmieniliśmy nazwisko w związku z zawarciem małżeństwa, po rozwodzie możemy powrócić do poprzedniego nazwiska, jeżeli w ciągu trzech miesięcy po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego złożymy stosowne oświadczenie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Wtedy już definitywnie zakończymy pewien etap w naszym życiu, jednak to zawsze indywidualna decyzja.

Potrzebujesz wsparcia w uzyskaniu rozwodu, zapraszam do kontaktu.

Adwokat Sylwia Molenda